Bodrum İşyeri Envanteri

Sevgili BODTO Üyeleri, Çok Kıymetli Bodrumlular,

Bodrum Ticaret Odası olarak 2007 yılında yaptığımız “Bodrum İşyeri Envanteri” projesi ve sonuçları gün geçtikçe daha çok önem kazanıyor. Bu çalışma sadece Bodrum için değil birçok il ve ilçe içinde örnek bir çalışma olmuştur. BODTO olarak yıllar öncesinden öngördüğümüz işyeri planlaması, bugün yerel yöneticiler tarafından hayata geçirilmek için uğraşılıyor.

Bodrum, 680 km2 lik yüzölçümü ve 174 km'lik kıyı uzunluğu ile, ülke turizmine yön veren bir ilçedir. Bodrum bir ilçe olmasına rağmen vergi gelirlerinde ülke sıralamasında 38. sıradadır.  Nüfusunun yaz aylarında milyonlara yaklaşması, ancak yerleşik nüfusunun 140 bin seviyesinde olmasından kaynaklanan planlama sorunları ile yaz aylarında artan talep, yatırımcılar açısından Bodrum'u daha cazip kılmaktadır.

Buradan yola çıkarak bir noktaya dikkat çekmek isterim; son dönemde çok hızlı bir şekilde çoğalan zincir mağazalar ve süpermarketler KOBİ'ler için büyük bir tehdit oluşturmaya başladı. Birleşme ve evlilikler ile zincir marketler ve perakende sektöründe hızlı bir değişim yaşanırken, her geçen gün marketlerin zincirlerine yeni halkalar eklemesiyle hızlı tüketim toplumuna doğru geçişimizin de ne kadar arttığını görebilmekteyiz. Tedarikçi ve tüketici arasında köprü olan Türkiye'deki zincir marketler yılda 8 milyar $'lık ürün satın alıyor. Binlerce tedarikçi firma, 155'i hipermarket olmak üzere 204.000 civarında satış noktasının yarattığı bu dev pazara girmek için birbiriyle yarışıyor.  Rekabet Kurumuna göre, perakende sektör pazarı 100 milyar TL seviyesini geçmiştir. Türkiye Bakkallar ve Bayiler Federasyonunun yaptığı bir araştırmaya göre, son 20 yılda bakkal sayısının %57 oranında azaldığını, market sayısının ise, %1000 oranında arttığını göstermektedir.

Elbette Bodrum bu gelişimden nasibini almaktadır. Son dönemde Bodrum'da süper market niteliğindeki zincir marketlerin sayısı 100'ü aşmıştır. Bodrum'da bu denli çok sayıda marketin bulunması birçok kesimden iş dünyasını da rahatsız etmektedir. Ekonomilerin temel bir kuralı vardır. Piyasa boşluk kabul etmez. Yerli sermayeye geçmiş dönemde bu ihtiyacı karşılayacak yatırımlar yapılmadığı için piyasada meydana gelen bu boşluk yabancı sermaye tarafından doldurulmuştur. Bu aşamadan sonra yerli sermaye fazla etkilenmeyecektir. Çünkü son 10-15 yılda hızlı bir şekilde artan zincir mağaza sayısı artık bir doyuma ulaşmıştır. Bundan sonra, mağazaların sayısının artmasının bir önemi kalmayacaktır. Çünkü, piyasalar artık bir doygunluk seviyesine gelmektedir. Bu seviyeden itibaren artık rekabet önem kazanacaktır. Bu nedenle yerli sermayenin hizmet kalitesi ile kendini göstermesi gerekecektir.

Özellikle yurtdışındaki uygulamalar incelendiğinde Avrupa ülkelerinde esnaf ve sanatkârın devamlılığını sağlamak ve haksız rekabeti engellemek amacıyla yasal düzenleler yapılmıştır.  Fransa'da 1996'da kabul edilen Raffarin Yasasına göre yeni hipermarketlerin kuruluşunu engellemişlerdir. Yıllık yaz ve kış indirim tarihleri devlet tarafından belirlenmektedir.

Almanya Ticaret Mevzuatına göre de şehir merkezlerine Hipermarket açılması engellenmiş olup, Pazar günleri için çalışma yasağı gelmiştir.

İtalya da Belediyelerin serbest rekabetin korunması amacı ile satış alanlarını planlama zorunluğu olup ayrıca büyük alışveriş merkezleri için saat kısıtlaması yapılmaktadır.

Avrupa da ki bu yasalar gibi, Türkiye de esnafın korunması anlamında gelişmiş ülke standartlarına uygun bir takım düzenlemelerin getirilmesi oldukça önemlidir. Bu anlamda, Türkiye de ise son günlerde sıkça söz edilen perakende yasasının çıkmasıyla ticaret ile uğraşanların hakları korunmuş olup, yerel ekonomiye katkı sağlayacağını düşünüyorum.

Zincir marketler ve perakende sektörünü düzenlemesi amacıyla üzerinde çalışılan “Perakende Ticaretin Düzenlenmesine İlişkin Yasa” çalışmaları kapsamında 2013 yılında BODTO olarak, Bodrum yerelinde ortaya çıkan sorunları ve gelecekteki yansımaları açısından önem arz eden konuları paylaştık. Özellikle tüm ülkenin ortak sorunlarından biri olan konunun acilen çözümünde kanun yapıcılar tarafından bu konunun çözülmesinin aciliyetinin altını bir kez daha çizmek isterim.

BODTO olarak bu konuda yapılan çalışmaların takipçisi olacağımız gibi, üzerimize düşen tüm görevleri yerine getirmekten de çekinmeyeceğimizi belirtmek isterim.

2014 yaz sezonunun tam ortasındayız. Önümüzdeki ayların üyelerimiz için kazançlı ve bereketli olmasını diliyorum.

En içten saygılarımla,

Mahmut S.KOCADON

Yönetim Kurulu Başkanı

 

Yazar: Mahmut Serdar KOCADON
https://www.bodto.org.tr/ sitesinden 29.03.2024 tarihinde yazdırılmıştır.